Blijf vooral voor Oekraïne bidden!

Ondanks de oorlog gaat het leven ook door. Er zijn lange elektriciteitsafsluitingen van meerdere malen per dag meerdere uren. Het is vaak dat er per 24 uur 3×2 uur stroom is. Niet veel dus. Het wijkje waar Ruslan heeft altijd stroom, waarschijnlijk omdat ze op de lijn van het ziekenhuis zitten.

Te weinig stroom hebben per dag maakt dat voorraden ontdooien, winkels hun verkoopwaar weg moeten gooien, niet meer inkopen, enz. Maar ook bakkerijen die niet genoeg uur stroom hebben om te bakken. Een generator kan helpen maar voor winkels en bakkerijen zijn hele grote generatoren nodig wat niet te betalen is. Daarnaast moet je dan ook steeds diesel hebben om het te laten draaien. Al die kosten kunnen niet doorberekend worden. Dagelijks brood kopen voor bijv. de gaarkeuken of een kinderkamp is al een probleem. En als er dan elektriciteit is moet de was gedaan worden en is er water. Dus het gebeurd dat huisvrouwen midden in de nacht de afwas en was doen en een voorraad water aanleggen.

Al met al… ook al woon je in het vredige Trans-Karpatië, de oorlog is ook daar voelbaar. Mensen worden armer. Vluchtelingen kunnen niet rondkomen en lopen de vuilnis langs of bedelen.

Maar… Ruslan vertelde ook dat er Roma zijn die financieel beter zijn geworden van de oorlog. Zo wordt er nu veel gereisd tussen Oekr en Europa. De prijs is € 150 enkeltje NL of DLD – UA. Dan zit je met 8 anderen in een busje. Verschillende Roma mannen hebben een busje gekocht en rijden regelmatig heen en weer met mensen. Tel uit je winst. Ook zijn er Roma die, als ze in een opvang in Europa zitten in de grote steden het vuil nalopen en wasmachines en andere inventaris meenemen. Dat gaat naar Oekraïne, wordt gerepareerd en verkocht. Of meubels of wat dan ook. En vanuit Oekraïne nemen ze weer spullen mee terug naar Europa, zoals nieuwe kleding, die men dan weer in de opvang verkoopt. Een aantal Roma hebben van dit werk hun huis inmiddels opgeknapt.

De Munkacsprojecten

Het badhuis draait nog steeds zoals het al 20 jaar doet. De zonnecollectoren voor het water doen het ook prima en draaiden in de zomer overuren. Het water kookte zelfs! Ruslan wil een leiding aan gaan leggen tussen het badhuis en de gaarkeuken, zodat zij het warme water ook kunnen gebruiken.

Het lasproject ligt op dit moment op z’n gat. De Amerikanen hebben de steun gestopt. Maar Ruslan wil er wel weer nieuw leven in blazen. Misschien ergens in de herfst/winter. Feri kan inmiddels goed lassen, heeft al regelmatig als lasser gewerkt. Op dit moment werkt hij mee met zonnepanelen leggen, samen met Robi en nog meer. Maar dat werk stopt na de zomer. Ruszlan wil dan Feri vragen weer kachels te gaan lassen. Hij heeft ook al een tweede man op het oog. Feri kan hem het vak dan aanleren. Het zou mooi zijn als dat zo weer verder gaat. Uiteindelijk hebben Geza en Feri er veel profijt van gehad dat ze dit vak geleerd hebben.

Over het kinderkamp horen we nog. Maar er is genoeg reden om door te gaan. Alle aandacht voor deze groep bemoedigt hen en daarom ook deze oproep van Munkacs:

Blijf vooral voor Oekraïne bidden!